مغالطه اقناعییکی از اقسام مغالطه، مغالطه اقناعی است، و اگر چه به عنوان مغالطه مطرح است لکن داخل در صناعت خطابه می‌شود. ۱ - توضیح اصطلاحقیاس مغالطی اگر افاده اقناع کند، داخل در خطابه و نوعی از آن است، زیرا، خطابه در هر گفتاری مفید اقناع است حق باشد یا باطل. حال اگر مغالطه افاده اقناع کند، جزء خطابه است و به "ضمایر محرمه" موسوم است چنان که به علت اشتراک لفظ، به غلط گفته می‌شود: "سگ ممدوح است زیرا سگ آسمانی نورانی‌ترین ستاره است". و به علت ترکیب مفصل گفته می‌شود: " فلانی نیکو می‌نویسد زیرا حروف تهجی را آماده می‌کند". در این جا غلط ناشی از ترکیب مفصل است یعنی ترکیب حروف تهجی، و به موجب قرار دادن آن چه علت نیست گفته می‌شود: " فلانی دارای قدم مبارک و صورت فرخنده است زیرا با آمدن خود خیر می‌آورد ". در حالی که حصول خیر معلول آمدن او نیست. و به علت مصادره به مطلوب گفته می‌شود: " چرا گفتی فلانی گناه کارتر است؟ که در جواب گفته شود: زیرا او گناه کارتر است". و همین طور باقی اقسام مغالطه. اما اگر به موجب این که شنوندگان آن را قبول نمی‌کنند؛ اقناع کننده نباشد، خارج از صناعت خطابه است، چنان که اگر گفته شود: فلان قاتل مجرم نیست زیرا، در حال مستی و بی‌اختیار کشته است. ۲ - مستندات مقالهدر تنظیم این مقاله از منبع ذیل استفاده شده است: • علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید. ۳ - پانویس
۴ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «مغالطه اقناعی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۴/۱۸. |